• BIST 9300.3
  • Altın 2824.572
  • Dolar 34.3362
  • Euro 36.3204
  • İstanbul 12 °C
  • Ankara 9 °C

Ata Yurdu Kırım

Coşkun Otluoğlu

Kırım ülkesinde Türklerin varlığı Milattan öncesi 6. Yüzyıla kadar dayanmaktadır. Bölgeye Türk Kökenli İskitler ve Sarmatyallılar hâkim olmuştur.

Diğer yandan Kırım, çeşitli milletlerin ve toplulukların istilasına maruz kalsa da bölgeye Türk akışı her zaman devam etmiştir. Peçenek Türkleri ve Kıpçak Türklerinin akınları bölgenin yapısında önemli değişiklikler oluşturmuştur. Kıpçak Türklerinin 11. Yüzyılda İslamiyet’i kabul etmesiyle Kırım ile Anadolu arasında yüzlerce yıl sürecek bir dayanışmanın ortaya çıkmasına vesile olmuştur.

Daha sonra 13. Yüzyıla kadar Hunlar, Bulgarlar, Hazarlar, Kiev Rusları, Bizanslılar ve Moğollar zaman zaman bölgeyi istila etmişlerdir.

Türklerin Kıpçak Boyundan Tatarlar, 12. ve 14. yüzyıllarda Rusya’nın içlerine doğru ilerleyerek Kırım’a yerleşmiş ve tam 500 yıl sürecek bir hakimiyet kurmuşlardır.

           Türk Kırım Hanlığının Kurulması

Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda Kırım bir Türk ülkesiydi. Altın Orda (Kıpçak Hanlığı) devletinin sınırları içindeydi. Altın Orda Devletinin son büyük hükümdarı Toktamış ile Timur arasındaki savaşlar sonunda Altın Orda Devleti yıkılmış, böylece diğer hanlıkların ortaya çıkışı gibi 1427 yılında Kırım Hanlığı da böylece kurulmuştur.

Han, Türk hükümdarlarının İslâm öncesi dönemden beri kullandıkları bir ünvandır. Bağımsız olan, halkı yöneten kişilere verilen han ünvanı daha sonra, sultan veya hükümdar şekline dönüşmüştür.

Kırım ve Osmanlı Devleti

Kırım Hanlığının kurucusu Hacı Giray’dan sonra oğullarının taht mücadelesi büyük karışıklığa meydan vermiştir. Hacı Giray’ın oğullarından Mengli Giray, Kırım’ın birkaç liman şehrine sahip Cenevizlilere tutsak düşmüştür.

Cenevizlilerin elindeki Kırım’ın limanlarına kuvvetli bir donanma ile çıkarma yaptıran Fatih Sultan Mehmet, Cenevizlilerin elindeki limanları almış ve Mengli Giray’ı kurtararak Kırım Hanlığının başına getirmiştir.

Kırım Hanlığı bu tarihten itibaren Osmanlı Devleti ile birlikte hareket etmiş ve Hanlar Osmanlı Sultanlarının özel buyrukları ile hanlıkları tasdik edilmiştir.

Kırım Türklerine Vergi Ödeyen Ruslar

Mengli Giray’dan sonra Hanlığın tahtına oturan Mehmet Giray Moskova prensliğiyle rekabete girmiş 1521 yılında Moskova'yı kuşatarak Rusları mağlup ettikten sonra Moskova'yı vergiye bağlamıştır. Ruslar I. Petro zamanına kadar vergi ödemeye devam etmiştir.

Ruslarla yapılan 1676-1681 savaşı sonunda Osmanlı Devleti Ruslarla müzakere yetkisini Kırım Hanlığı'na vermiştir. Kırım Hanı Murad Giray da Ruslarla 20 yıllık barış anlaşması imzalamıştır.

1777 yılında tahta Rus destekçisi olarak bilinen Şahin Giray çıkmıştır. Bu tarihten itibaren Ruslar Kırım’a yerleştirilmiş ve Kırım, Rusların dahli ile iç savaşlara sürüklenmiştir.

 

Emperyalist Ruslara Karşı Tatarlar

Şahin Giray’ın Rusya yanlısı yönetimi yüzünden Ruslar, 300 yıl boyunca Osmanlı Devleti’ne bağlı Kırım ülkesine 1736'da girerek Bahçe Saray'da iki bin ev, Han Sarayı'ı ve Akmescit yakılmıştır. 5 Temmuz 1783 yılında Ruslar, Kırım topraklarını resmen işgal etmiştir. Emperyalist politikalarla bölgeye Rus göçmenlerini yerleştirmiştir. Bölgede yaşayan Tatarlar ekonomik ve siyasi baskılara boyun eğmeyerek Osmanlının yanında yer almaya devam etmiştir.

Dedelerim Kırım’dan Anadolu’ya Geçen Kırım Türklerindendir

İşgal sonrasında iki milyondan fazla Türk’e müthiş bir katliam başlamış ilk etapta kadın erkek otuz binden fazla insan öldürülmüştür. Toprak sahipleri imha edilerek araziler Rus Çariçe namına el konulmuştur. Yüz binlerce Türk, Balkanlara ve Türkiye’ye geçmek için yollara başvurmuştur. Ruslar tarafından takip edilip öldürülen bu muhacirlerden pek azı Anadolu’ya ulaşabilmiştir.

Bu muhacir aileden biri de annemin dedesi ve babasıdır. Annemin annesi bir Tatar kızıdır. Annemin ailesi de Rus mezalimi yüzünden Aydın iline göçmek zorunda kalmıştır. Başbakan Adnan Menderes’in ailesi de Kırım Türklerinden bir Tatar aileye mensuptur.

Kırımın ve Ukrayna’nın İşgali

Sovyet Devletinin kurulmasıyla bizzat Stalin’in 1944 yılındaki emriyle Tatarlara toplu tehcir uygulanmıştır. 1991 yılında Sovyetler Birliğinin yıkılmasıyla Kırım Özerklik kazanmıştır. Tatarların Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü koruması gerektiği yönündeki ciddi muhalefeti ve diğer birçok siyasi ve sosyal nedenlerden Rusların çıkarına ters düştüğünden Kırım, 2014 yılında Ruslar tarafından işgal edilmiştir.

Bir İhanet Varsa İşbirlikçi Her Zaman İçeridedir

Geçmişte Kırım Hanı Şahin Giray’ın 1736 yılında Rusya’dan yardım talebi ile başlayan Kırım’ın ilhakı, günümüzde de Ukrayna Devlet Başkanı Victor Yanukoviç’in yine Rusya’dan destek istemesiyle 2014 yılında önce Kırım ve sonrasında da 2022 yılında Ukrayna’nın Ruslar tarafından işgaliyle devam etmiştir.

 

Bu yazı toplam 274 defa okunmuştur.
  • Yorumlar 0
  • Facebook Yorumları 0
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Duyuru Gazetesi | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : 02164912882 05323834739 Faks : 0216 4917113